آلفرد نوبل بانام اصلی (آلفرد برنهارد نوبل) ۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ در استکهلم، سوئد متولد شد. او شیمی‌دان، مهندس، مبتکر و اسلحه‌ساز سوئدی است که به‌عنوان مخترع دینامیت شناخته می‌شود. او از سال ۱۸۹۴ تا روز مرگش صاحب اسلحه‌سازی بزرگ بوفورس بود و در تغییر آن از یک کارخانه ذوب‌آهن به یک توپخانه‌سازی مدرن و یک کارخانه تولید مواد شیمیایی نقشی اساسی داشت. وی در آخرین وصیت‌نامه خود سرمایه حیرت انگیزش را برای تأمین هزینه‌های جایزه‌ی نوبل اختصاص داد. عنصر شیمیایی نوبلیم به احترام او نام‌گذاری شده است.
آلفرد نوبل نوه‌ی یکی از دانشمندان قرن هفدهم میلادی، اولاس رودبک (۱۶۳۰–۱۷۰۸)، فرزند سوم امانوئل نوبل و آندریته آلسل بود.
او که متولد استکهلم بود، همراه با خانواده‌اش در سال ۱۸۴۲ به سن‌پترزبورگ مهاجرت کرد. در آنجا پدرش (که اولین تخته چندلایی را اختراع کرده بود) یک کارخانه تسلیحات سازی ایجاد کرده بود و مین‌های آبی می‌ساخت.
آلفرد نوبل، در آن شهر، زیر نظر نیکلای نیکلایویچ زینین، به مطالعه شیمی پرداخت. در سال ۱۸۵۹، کارخانه‌ی خانوادگی آن‌ها به عهده پسر دوم، لودویگ نوبل گذاشته شد که آن را وسعت قابل‌ملاحظه‌ای بخشید. این شرکت خانوادگی، بعد از مدتی، ورشکسته شد و آلفرد، به همراه خانواده‌اش به آمریکا رفت. وی، تمام‌وقت خود را به تحقیق درباره‌ی مواد منفجره، مخصوصاً ایمن‌سازی و استفاده بهتر از نیتروگلیسیرین پرداخت. این ماده (نیتروگلیسیرین) در سال ۱۸۴۷ توسط آسکانیو سوبررو، یکی از دانشجویان تئوفیل- ژول پلوز در دانشگاه تورین کشف‌شده بود.
در پی آزمایش‌ها گوناگون، چندین انفجار در کارخانه‌ای که خانواده‌اش در هلنبوری خریده بودند به وقوع پیوست که در پی یکی از آن انفجارها؛ در سال ۱۸۶۴ برادر کوچک آلفرد و چند نفر از کارگران کشته شدند.
سرانجام دینامیت در سال ۱۸۶۶ در کرومل (هامبورگ، آلمان) اختراع و در سال ۱۸۶۷ به ثبت رسید.
نوبل همچنین نمایش‌نامه‌ای به نام «نمسیس» را در قالب نثر به رشته تحریر درآورد که یک تراژدی چهار شخصیتی درباره‌ی نجیب‌زاده‌ای ایتالیایی به نام «بیاتریسه سنسی» است. این نثر که تا حدودی بر گرفته از درام سنسی اثر پرسی بیشه شلی است، در سال‌های آخر عمر نوبل به چاپ رسید. به‌جز سه نسخه، تمامی نسخ دیگر این کتاب به اتهام توهین به مقدسات بلافاصله بعد از فوت وی نابود گردید. یکی از سه نسخه‌ی بجا مانده که به دو زبان سوئدی و اسپرانتو است، اولین بار در سال ۲۰۰۳ در سوئد به چاپ رسید.
روایت‌هایی در خصوص سفر آلفرد نوبل به شهر رشت وجود دارد. روبرت و لویی نوبل، برادران آلفرد نوبل که صاحب یک شرکت اکتشاف نفت بودند، برادران آلفرد نوبل ساکن شهر رشت و در این شهر با اجازه‌نامه قانونی دولت در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی صاحب انبار نفت بودند و در عمارتی دوطبقه در میانه‌ی محوطه‌ی فعلی صداوسیمای رشت واقع در خیابان نوبل (بلوار رسالت فعلی) سکونت داشت وی در این شهر به تجارت با کشورهای شمال دریاچه‌ی کاسپین (خزر) می‌پرداخت. نوبل از برادرش آلفرد هم برای بازدید از ایران و رشت دعوت کرد که او نیز آن زمان که هنوز شهرت چندانی نداشت برای مدتی به ایران می‌آید و مهمان برادر می‌شود. با فوت نوبل تاجر، ازآنجاکه وارثی نداشت، خانه‌ی او متروک می‌شود.
آلفرد نوبل ۱۰ دسامبر ۱۸۹۶ در سانرمو، ایتالیا درگذشت.
رای مشاهده‌ی آثار آلفرد نوبل در کتابفروشی آنلاین کاواک، از لینک‌های زیر استفاده نمایید.
کتاب نوبل (مشاهیر جهان) / نویسنده: تریستون بویر بینز / مترجم: احمد قندهاری | شادی نجوان / انتشارات: مهاجر
کتاب آلفرد نوبل (بنیانگذاز جایزه صلح نوبل) / نویسنده: کتی جووارگین / مترجم: شهاب الدین عباسی / انتشارات: نخستین
